दुर्धर आजार टाळण्यासाठी 'या' महत्त्वाच्या चाचण्या कराच..
धावपळीच्या जीवनात पुरुष अनेकदा आपल्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करतात, पण वयाची ५० वर्षांची वेस ओलांडल्यावर शरीरातील बदलांमुळे अनेक गंभीर आजारांचा धोका मोठ्या प्रमाणात वाढतो. स्त्रियांच्या आरोग्यावर चर्चा ही नियमितपणे होत असली तरी, पुरुषांमधील वयाशी निगडित समस्यांबाबत जागरूकता तशी कमीच आहे. त्यामुळे, ५० वर्षांनंतर पुरुषांनी कोणते आवश्यक चेकअप करावे आणि कोणत्या लक्षणांकडे विशेष लक्ष द्यावे, याबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे.
नैसर्गिक बदलांमुळे वाढतो गंभीर आजारांचा धोका
वय वाढणे ही नैसर्गिक प्रक्रिया असली तरी ५० वर्षांनंतर हृदयविकार, उच्च रक्तदाब (हायपरटेन्शन), मधुमेह, प्रोस्टेटच्या समस्या तसेच प्रोस्टेट व कोलोरेक्टल कॅन्सरचा धोका वाढतो. सुरुवातीच्या लक्षणांकडे 'क्षुल्लक समस्या' म्हणून दुर्लक्ष केल्यास गंभीर किंवा अगदी प्राणघातक परिणामांना सामोरे जावे लागू शकते. बहुतेक आजार हळूहळू वाढत जातात, त्यामुळे नियमित तपासण्यांच्या माध्यमातून अगदी सुरुवातीच्या टप्प्यावर त्यांचे निदान आणि वेळेत उपचार शक्य आहेत.
'सायलेंट किलर्स'वर लक्ष ठेवणे आवश्यक
१. हृदयविकार आणि उच्च रक्तदाब: हृदयविकार आणि उच्च रक्तदाब हे वयस्कर प्रौढांमध्ये सर्वाधिक आढळणारे गंभीर आजार आहेत. यांना अनेकदा 'सायलेंट किलर्स' म्हटले जाते, कारण ही अवस्था गंभीर टप्प्यावर पोहोचल्यानंतरच त्यांची लक्षणे जाणवतात. त्यामुळे रक्तदाब, कोलेस्टरॉल आणि रक्तातील साखरेची पातळी यांच्यावर नियमित लक्ष ठेवणे अत्यावश्यक आहे.
२. मधुमेह: वाढते वय हा मधुमेहासाठी एक मोठा धोक्याचा घटक आहे. रक्तातील साखरेच्या पातळीवर नियमित देखरेख ठेवल्यास मधुमेहपूर्व अवस्था किंवा मधुमेहाचे निदान सुरुवातीच्या टप्प्यावर होऊ शकते, ज्यामुळे तो वेळेत नियंत्रणात आणून गुंतागुंत टळू शकते.
कॅन्सर आणि किडनीच्या विकारांसाठी तपासण्या
१. कॅन्सरचा वाढता धोका: पन्नाशीनंतर पुरुषांमध्ये विशेषतः प्रोस्टेट कॅन्सरचा धोका लक्षणीयरित्या वाढतो. वारंवार लघवीला जावे लागणे किंवा लघवीतील बदल ही प्रोस्टेट कॅन्सरचीच नव्हे, तर प्रोस्टेटचे आकारमान वाढणे किंवा प्रादुर्भावाचीही लक्षणे असू शकतात. ही सर्व माहिती नियमित तपासणीतून सहज समजू शकते. तसेच, कोलोरेक्टल कॅन्सरही वयस्कर पुरुषांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतो.
२. मूत्रपिंडाचे गंभीर विकार: दीर्घकाळ राहिलेल्या उच्च रक्तदाब आणि मधुमेहामुळे किडनीच्या कार्यात हळूहळू बिघाड होतो. यातून सीकेडी किंवा किडनीचे कार्य थांबणे यांसारखे आजार होऊ शकतात. किडनीचे कार्य तपासण्यासाठी नियमितपणे रक्त आणि लघवीच्या चाचण्या करणे खूप महत्त्वाचे आहे, ज्यामुळे अपसामान्यता लवकर लक्षात येते.
इतर महत्त्वाच्या समस्या
१. अस्थींचे विकार : ५० वर्षांवरील पुरुषांमध्येही आता ओस्टिओपोरोसिसचा धोका वाढत आहे. त्यामुळे सांधेदुखी, हालचालींमध्ये अडचणी येतात. हाडांची घनता तपासण्याची चाचणी केल्यास हा धोका सुरुवातीच्या टप्प्यावर लक्षात येतो.
२. दृष्टी आणि श्रवण क्षमता: मोतीबिंदू आणि अंतर्गत कानाच्या कार्यातील बिघाड यांमुळे दृष्टी व श्रवण क्षमता कमी होते. नियमित तपासणी केल्यास वेळेत उपचार करणे शक्य होते.
३. मानसिक आरोग्य: शारीरिक आरोग्याबरोबरच मानसिक आरोग्यावरही लक्ष देणे गरजेचे आहे. नैराश्य, चिंता, तसेच स्मरणशक्तीचा ऱ्हास (संज्ञानात्मक ऱ्हास) या समस्या मोठ्या प्रमाणात आढळतात, पण त्यांकडे बहुतेकदा दुर्लक्ष केले जाते.
पुरुषांनी आपल्या आरोग्याच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष न करता, नियमितपणे तपासण्या करून घेणे आणि आरोग्यपूर्ण जीवनशैलीचा अवलंब करणे, हेच दीर्घ आणि तणावमुक्त जीवनाचे रहस्य आहे.
