ब्रिटनने आपल्या संरक्षण धोरणात मोठे बदल करण्याची तयारी केली आहे. पंतप्रधान केयर स्टारमर यांनी घोषणा केली आहे की, ब्रिटन १२ नवीन हल्ला पाणबुड्या बांधणार आहे, ज्या अणुऊर्जेवर चालणाऱ्या असतील. या पाणबुड्या २०३० पासून ब्रिटनच्या सध्याच्या पाणबुड्यांच्या ताफ्याची जागा घेतील. रशियाकडून निर्माण झालेल्या संभाव्य धोक्याच्या पार्श्वभूमीवर ब्रिटन आपली लष्करी क्षमता मोठ्या प्रमाणात वाढवत आहे.
ब्रिटन सरकार अणुयुद्ध कार्यक्रमावर १५ अब्ज पौंड खर्च करण्याची परवानगी देखील देऊ शकते. पंतप्रधान स्टारमर यांनी सांगितले की, ब्रिटनच्या अणुशस्त्रधारी पाणबुड्यांव्यतिरिक्त, या नवीन पाणबुड्या ब्रिटन आणि नाटोला दशकांपर्यंत सुरक्षित ठेवतील. ब्रिटिश सैन्यासाठी येणाऱ्या काळाची रणनीती धोरणात्मक संरक्षण आढावाद्वारे ठरवली जाईल. माजी संरक्षण मंत्री लॉर्ड रॉबर्टसन एकूण ६२ सूचना देणार आहेत, ज्या सरकार स्वीकारेल अशी अपेक्षा आहे.
संरक्षण क्षेत्रातील आत्मनिर्भरता वाढवण्यासाठी ब्रिटन १.५ पौंड खर्च करून ६ नवीन कारखाने बांधणार आहे. या कारखान्यांमध्ये ब्रिटनसाठी ७ हजार लांब पल्ल्याची शस्त्रे किंवा ड्रोन बनवता येतील. लष्कराची क्षमता वाढवण्यासाठी ब्रिटिश सरकार निवडणुकीपूर्वी अब्जावधी पौंड अधिक खर्च करणार आहे.
पंतप्रधान स्टारमर यांनी सांगितले की, सैनिकांची संख्या देखील वाढवली जाईल. नवीन पाणबुड्या बनवून २०३० पर्यंत ३० हजार लोकांना नोकऱ्या मिळतील, ज्यामुळे अर्थव्यवस्थेलाही चालना मिळेल. सध्या, ब्रिटिश रॉयल आर्मीकडे अ‍ॅस्ट्यूट क्लास अटॅक पाणबुडी आहे, ज्यात अणुऊर्जेवर चालणारे इंजिन आहे. यात पारंपरिक क्षेपणास्त्रे आणि टॉर्पेडो आहेत. हेरगिरी व्यतिरिक्त, या पाणबुड्या व्हॅनगार्ड क्लास पाणबुडीचे संरक्षण करतात, जी अणुबॉम्बने सुसज्ज ट्रायडंट क्षेपणास्त्रे वाहून नेते. त्याच वेळी, ब्रिटिश सरकार ट्रायडंट क्षेपणास्त्रातून सोडल्या जाणाऱ्या त्यांच्या अणुबॉम्बचे आधुनिकीकरण देखील करत आहे, ज्यासाठी १५ अब्ज पौंड खर्च केले जातील.
ब्रिटनला सर्वात मोठा धोका रशियापासून आहे, ज्याच्या अणु पाणबुड्या अनेकदा ब्रिटिश पाण्याजवळ येतात. याव्यतिरिक्त, ब्रिटिश नौदल अमेरिकेसह इंडो-पॅसिफिक प्रदेशात आपली उपस्थिती वाढवत आहे. येथे त्यांची थेट स्पर्धा चीनशी आहे, ज्याचे नौदल सर्वात मोठे बनले आहे. या पार्श्वभूमीवर, ब्रिटनचे हे संरक्षण धोरण जागतिक भू-राजकीय बदलांना प्रतिसाद देणारे आणि आपल्या राष्ट्रीय हितांचे संरक्षण करणारे मानले जात आहे.
- सुदेश दळवी
