मागील काही भागात आपण रोबोटिक्स आणि कृत्रिम बुध्दिमत्ता याबद्दल सातत्याने जाणून घेत आहोत. तर या भागात आपण रोबोटबद्दल आणखीन सविस्तर जाणून घेऊ.
रोबोट्सचे प्रकार
१) मोबाईल रोबोट्स
मोबाइल रोबोट लोकोमोशनचा वापर करून एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जाण्यास सक्षम आहेत. हे एक स्वयंचलित मशीन आहे जे कोणत्याही भौतिक आणि इलेक्ट्रोमेकॅनिकल मार्गदर्शन उपकरणांच्या आवश्यकतेशिवाय अनियंत्रित वातावरणात नेव्हिगेट करण्यास सक्षम आहे. मोबाईल रोबोट्स दोन प्रकारचे असतात:
(अ) रोलिंग रोबोट्स - रोलिंग रोबोटला फिरण्यासाठी चाकांची आवश्यकता असते. ते सहज आणि द्रुतपणे शोधू शकतात. परंतु ते फक्त सपाट भागातच उपयुक्त आहेत.
(आ) चालणारा यंत्रमानव - पाय असलेले यंत्रमानव सामान्यत: भूभाग खडकाळ असलेल्या स्थितीत वापरतात. बहुतेक चालणाऱ्या रोबोट्सना किमान ४ पाय असतात.
२) औद्योगिक रोबोट
औद्योगिक रोबोट कधीही न हलता समान कार्ये वारंवार करतात. हे यंत्रमानव अशा उद्योगांमध्ये काम करत आहेत ज्यात रोबोटसाठी योग्य अशी कंटाळवाण आणि वारंवार कामे करणे आवश्यक आहे.
औद्योगिक रोबोट कधीही थकत नाही, तो कधीही तक्रार न करता रात्रंदिवस त्यांची कामे करेल.
३) स्वायत्त रोबोट्स
स्वायत्त रोबोट स्वयं-समर्थित आहेत. ते एक प्रोग्राम वापरतात जो त्यांना त्यांच्या सभोवतालच्या परिस्थितीनुसार कार्य करण्याचा निर्णय घेण्याची संधी देतो.
कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर करून हे रोबोट अनेकदा नवीन वर्तन शिकतात. ते एका लहान नित्यक्रमाने सुरुवात करतात आणि त्यांनी केलेल्या कार्यात अधिक यशस्वी होण्यासाठी ही दिनचर्या स्वीकारतात. म्हणून, सर्वात यशस्वी नित्यक्रमाची पुनरावृत्ती होईल.
४) रिमोट कंट्रोल्ड रोबोट्स
रिमोट कंट्रोल्ड रोबोटचा वापर क्लिष्ट आणि अनिश्चित कार्ये करण्यासाठी केला जातो जो स्वायत्त रोबोट ऑपरेशनच्या अनिश्चिततेमुळे करू शकत नाही.
किचकट कार्ये खऱ्या मेंदूच्या सामर्थ्याने मानव उत्तम प्रकारे पार पाडतात. त्यामुळे एखादी व्यक्ती रिमोट वापरून रोबोटला मार्गदर्शन करू शकते. रिमोट कंट्रोल्ड ऑपरेशनचा वापर करून, ज्या ठिकाणी कार्य केले जाते त्या ठिकाणी न राहता मनुष्य धोकादायक कार्ये करू शकतो.