आजपासून एकदिवसीय मालिका : रोहित–कोहलीचा सहभाग
रांची : दक्षिण आफ्रिकेने अलीकडेच झालेल्या कसोटी मालिकेत भारतावर २-० ने विजय मिळवून भारतातील २५ वर्षांनी क्लिन स्वीप दिला. आता दोन्ही संघांमध्ये तीन एकदिवसीय सामन्यांची मालिका ३० नोव्हेंबरपासून रांची येथे सुरू होणार आहे आणि ही मालिका भारताला कसोटीतील पराभवाचा बदला घेण्याची सुवर्णसंधी आहे. मालिकेतील सामने ३० नोव्हेंबर, ३ डिसेंबर आणि ६ डिसेंबर रोजी होणार आहेत.
भारताने २०२४ च्या टी-२० विश्वचषक फायनलमध्ये दक्षिण आफ्रिकेलाच ७ धावांनी हरवून विजेतेपद पटकावले होते. टीम इंडियाने चौथ्यांदा मर्यादित षटकांचा विश्वचषक जिंकला, पण दक्षिण आफ्रिकेला पहिल्या विजेतेपदापासून दूर ठेवले. त्या सामन्यानंतर सुमारे दीड वर्षांनी दोन्ही संघ एकमेकांसमोर भिडले. दक्षिण आफ्रिकेने भारतात भारताला कसोटी मालिकेत हरवले आणि आपल्या पराभवाचा हिशोब चुकता केला.
दक्षिण आफ्रिकेला भारतात शेवटचा मालिका विजय २००० मध्ये मिळाला होता. त्यानंतर संघाने येथे ५ मालिका खेळल्या, ३ गमावल्या आणि २ अनिर्णित राखल्या. भारताच्या २५ वर्षांच्या या वर्चस्वाला आफ्रिकेने संपवले. भारत येथे ३-० ने जिंकून कसोटीतील पराभवाच्या जखमांना काही प्रमाणात कमी करू शकतो. भारताने २०२४ मध्ये दक्षिण आफ्रिकेलाच अंतिम फेरीत हरवून टी-२० विश्वचषक जिंकला होता.
वनडेमध्ये दक्षिण आफ्रिकेचे पारडे जड
वनडे क्रिकेटमध्ये भारत आणि दक्षिण आफ्रिका यांच्यात ५८ सामने खेळले गेले. त्यापैकी २७ मध्ये भारताला आणि ३० मध्ये दक्षिण आफ्रिकेला विजय मिळाला. या काळात एक सामना अनिर्णित राहिला. भारत आता ३-० ने जिंकून हेड-टू-हेडमध्ये दक्षिण आफ्रिकेचे वर्चस्व संपुष्टात आणू शकतो. क्लीन स्वीपमुळे वनडेमध्ये दोन्ही संघांच्या विजया-पराभवाचा विक्रम बरोबरीत येईल.
मालिकांच्या बाबतीत मात्र टीम इंडियाचे पारडे जड आहे. दोन्ही संघांमध्ये आतापर्यंत १५ वनडे मालिका खेळल्या गेल्या. त्यापैकी ६ मध्ये दक्षिण आफ्रिकेला आणि ८ मध्ये भारताला विजय मिळाला. २००५ मध्ये एक मालिका ड्रॉ देखील झाली होती. दोन्ही संघांनी २०२३ मध्ये शेवटची वनडे मालिका खेळली होती, जी भारताने २-१ ने जिंकली होती.
भारतात दोन्ही संघांनी २४ एकदिवसीय सामने खेळले, ज्यात भारताने १४ आणि दक्षिण आफ्रिकेने १० सामने जिंकले. मात्र, मालिका विजयात टीम इंडिया खूप पुढे आहे. भारतात दोघांनी ७ मालिका खेळल्या, ज्यात भारताने ५ आणि दक्षिण आफ्रिकेने केवळ १ मालिका जिंकली. एक मालिका अनिर्णित राहिली. दक्षिण आफ्रिकेला एकमेव मालिका विजय २०१५ मध्ये मिळाला होता, तेव्हा एबी डिव्हिलियर्सच्या नेतृत्वाखाली संघाने ५ एकदिवसीय सामन्यांची मालिका ३-२ ने जिंकली होती.
जानेवारी २०११ पासून टीम इंडियाला घरच्या मैदानावर कोणत्याही फॉरमॅटमध्ये हरवणे खूप कठीण आहे. गेल्या एका वर्षात कसोटीत परिस्थिती नक्कीच बिघडली, पण वनडे आणि टी-२० मध्ये वर्चस्व कायम आहे. गेल्या १५ वर्षांत भारताने घरच्या मैदानावर ११८ वनडे सामने खेळले. ८४ जिंकले आणि फक्त ३१ गमावले. या काळात २ सामने बरोबरीत सुटले आणि १ अनिर्णित राहिला. म्हणजेच, घरच्या मैदानावर भारताने ७१ टक्के वनडे सामने जिंकले आहेत.
वनडे मालिकेत टीम इंडिया नियमित कर्णधार शुभमन गिल, उपकर्णधार फलंदाज श्रेयस अय्यर आणि वेगवान गोलंदाज जसप्रीत बुमराह यांच्याशिवाय मैदानात उतरणार आहे. मात्र, रोहित आणि कोहली संघात असल्याने संघ मजबूत दिसत आहे. यष्टीरक्षक केएल राहुल भारताचे कर्णधारपद भूषवणार आहे. हे तिन्ही खेळाडू भारतात खूप धावा करतात, तसेच ते सर्व आयसीसीच्या वनडे फलंदाजांच्या क्रमवारीत टॉप-२० मध्ये आहेत.
भारतात विराट कोहलीपेक्षा जास्त वनडे शतके कोणत्याही खेळाडूने केलेली नाहीत, त्याने २४ शतके ठोकून सचिन तेंडुलकरलाही मागे टाकले आहे. सचिनच्या नावावर २० शतके आहेत. या विक्रमात तिसऱ्या क्रमांकावर माजी कर्णधार रोहित शर्माच आहे, ज्याच्या नावावर १४ शतके आहेत. कोहली भारतात दुसरा सर्वाधिक धावा करणारा खेळाडू देखील आहे, तो सचिनचा विक्रम मोडण्यापासून ६५२ धावा दूर आहे.
भारताने याच वर्षी ऑस्ट्रेलियाविरुद्धच्या वनडे मालिकेतून २०२७ मध्ये होणाऱ्या वर्ल्ड कपची तयारी सुरू केली. संघ तिथे मालिका २-१ ने हरला, पण कोहली आणि रोहितने आपला फॉर्म सिद्ध केला. कोहलीने अंतिम सामन्यात अर्धशतक झळकावले, तर रोहित मालिकावीर ठरला.
विश्वचषक २०२७ ची तयारी
दक्षिण आफ्रिका मालिका धरून वर्ल्ड कपपर्यंत भारताला २१ वनडे सामने खेळायचे आहेत. याच सामन्यांमधून संघाला आपले प्लेइंग कॉम्बिनेशनही निश्चित करायचे आहे. शुभमन, श्रेयस आणि बुमराह संघात नाहीत. अशा परिस्थितीत मालिकेतून संघाला आपले बॅकअप खेळाडू तयार करण्याची संधी आहे.
भारताचा संघ
रोहित शर्मा, यशस्वी जैस्वाल, विराट कोहली, ऋतुराज गायकवाड/तिलक वर्मा, केएल राहुल (कर्णधार आणि यष्टिरक्षक), नीतीश रेड्डी, रवींद्र जडेजा, कुलदीप यादव, हर्षित राणा, अर्शदीप सिंग, प्रसिद्ध कृष्णा.
दक्षिण आफ्रिकेचा संघ :
टेम्बा बावुमा (कर्णधार), ओटनील बार्टमन, कॉर्बिन बॉश, मॅथ्यू ब्रेट्झके, डेवाल्ड ब्रेविस, नांद्रे बर्गर, क्विंटन डी कॉक, टोनी डी झोर्झी, रुबिन हर्मन, केशव महाराज, मार्को जॅनसेन, एडेन मार्कराम, लुंगी एनगिडी, रायन सुबरेन, प्रिलेटन.
भारत-दक्षिण आफ्रिका मालिकेचे वेळापत्रक
पहिला एकदिवसीय सामना : ३० नोव्हेंबर, रांची
दुसरा एकदिवसीय सामना : ३ डिसेंबर, रायपूर
तिसरा एकदिवसीय सामना : ६ डिसेंबर, विशाखापट्टणम
आजचा सामना
भारत वि. दक्षिण आफ्रिका
वेळ : दु. १.३० वा.
स्थळ : जेएससीए आंतरराष्ट्रीय स्टेडियम कॉम्प्लेक्स, रांची
प्रक्षेपण : स्टार स्पोर्ट्स नेटवर्क, जीओ हॉटस्टार
