पणजी : गोव्यात प्रस्तावित व्याघ्र क्षेत्र घोषित झाल्यास अनेक गावांमधील नागरिक विस्थापित होतील आणि लाखो लोकांच्या उपजीविकेवर गदा येईल, अशी भीती व्यक्त करत स्थानिकांनी या प्रस्तावाला तीव्र विरोध दर्शवला आहे. राज्यात व्याघ्र क्षेत्राची गरजच नाही, अशी ठाम भूमिका घेत सरकारमधील मंत्री, आमदार आणि सामान्य नागरिक एकवटले आहेत. दुसरीकडे, पर्यावरणवाद्यांनी मात्र वाघांच्या अस्तित्वासाठी हे क्षेत्र आवश्यक असल्याचा दावा केल्याने हा संघर्ष अधिकच तीव्र झाला आहे.
⚖️
कायदेशीर पार्श्वभूमी
सर्वोच्च न्यायालयाने स्थापन केलेली केंद्रीय उच्चाधिकार समिती
सर्वोच्च न्यायालयाची भूमिका
राज्य सरकारने उच्च न्यायालयाच्या आदेशाविरोधात सर्वोच्च न्यायालयात धाव घेतली असून, सर्वोच्च न्यायालयाने केंद्रीय उच्चाधिकार समिती स्थापन केली आहे.
समितीची कारवाई
समिती अधिकारी चंद्रप्रकाश गोयल आणि सुनील लिमये यांनी गुरुवारी गोव्याच्या सचिवालयात सर्व बाजूंचे म्हणणे ऐकून घेतले. समिती आता सविस्तर अहवाल सर्वोच्च न्यायालयाला सादर करणार आहे.
🚫
लोकप्रतिनिधींचा एकमुखाने विरोध
मंत्री आणि आमदारांची ठाम भूमिका
"व्याघ्र क्षेत्र जाहीर झाल्यास वाळपई मतदारसंघातील लोकांना मोठा त्रास सहन करावा लागेल. लोकांचे प्रश्न आणि भावना आम्ही समितीकडे लेखी स्वरूपात सादर केल्या आहेत आणि समिती त्या विचारात घेईल, अशी अपेक्षा आहे."
- विश्वजीत राणे, वनमंत्री
विरोधी मतदारसंघ
• वाळपई
• पर्ये
• सावर्डे
• सांगे
• काणकोण
• पर्ये
• सावर्डे
• सांगे
• काणकोण
विरोधी नेते
• विश्वजीत राणे (वनमंत्री)
• देविया राणे (आमदार)
• गणेश गावकर (सभापती)
• सुभाष फळदेसाई (मंत्री)
• देविया राणे (आमदार)
• गणेश गावकर (सभापती)
• सुभाष फळदेसाई (मंत्री)
❓
विरोधाची मुख्य कारणे
स्थानिक लोकांचे प्रश्न आणि चिंता
वाघांची संख्या अपुरी
"व्याघ्र क्षेत्रासाठी ८०-९० वाघ आवश्यक, पण गोव्यात वाघ दिसतच नाहीत. कधीतरी एखादा वाघ शेजारच्या राज्यातून येतो."
- देविया राणे, आमदार
उपजीविकेचा संकट
"पर्ये मतदारसंघातील लोकांचा उदरनिर्वाह शेतीवर अवलंबून आहे. अभयारण्य झाल्यास त्यावर अनेक निर्बंध येतील."
- देविया राणे, आमदार
विस्थापनाची भीती
"एका वाघासाठी २० हजार लोकांना रस्त्यावर यावे लागेल का? या क्षेत्रात ६ हजार घरे येतात."
- सुभाष फळदेसाई, मंत्री
🐅
पर्यावरणवाद्यांचा व्याघ्र क्षेत्राला पाठिंबा
वाघांच्या संवर्धनासाठी आवश्यक
"सध्या गोव्यात फक्त पाच वाघ आहेत आणि त्यांच्या सुरक्षेसाठी तसेच संवर्धनासाठी व्याघ्र क्षेत्राची नितांत गरज आहे. वाघांचे अस्तित्व टिकवण्यासाठी हे क्षेत्र अत्यावश्यक आहे."
- राजेंद्र केरकर, पर्यावरण कार्यकर्ते
पाठिंबा देणारे
• क्लॉड अल्वारीस (गोवा फाउंडेशन)
• राजेंद्र केरकर (पर्यावरण कार्यकर्ते)
• राजेंद्र केरकर (पर्यावरण कार्यकर्ते)
मुख्य मागणी
वाघांच्या सुरक्षा आणि संवर्धनासाठी व्याघ्र क्षेत्राची निर्मिती करणे. सध्या गोव्यात फक्त ५ वाघ आहेत.
📊
सध्याची परिस्थिती
विद्यमान संरक्षण
• ५ अभयारण्ये
• सीआरझेड नियम
• परिस्थिती स्थिर
• सीआरझेड नियम
• परिस्थिती स्थिर
वाघांची स्थिती
• फक्त ५ वाघ
• शेजारच्या राज्यातून येतात
• ८०-९० वाघ आवश्यक
• शेजारच्या राज्यातून येतात
• ८०-९० वाघ आवश्यक
लोकसंख्यावर परिणाम
• ६,००० घरे
• २०,००० लोक
• ५ मतदारसंघ प्रभावित
• २०,००० लोक
• ५ मतदारसंघ प्रभावित
👥
मुख्य भागधारक
विरोधी
सरकार, आमदार, स्थानिक लोक
पाठिंबा
पर्यावरणवादी, गोवा फाउंडेशन
निर्णायक
सर्वोच्च न्यायालय, केंद्रीय समिती