नवी दिल्ली : भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषदेच्या (आयसीएमआर) प्रमुखांनी भारतीयांच्या खाण्याच्या सवयींबाबत मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. निम्म्याहून अधिक आजारांचे कारण आपल्या चुकीच्या खाण्याच्या सवयी असल्याचा निष्कर्ष नोंदवत त्यांनी ही मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
खाण्याच्या चुकीच्या सवयींमुळे शरीरात पोषणाची कमतरता, अशक्तपणा, लठ्ठपणा, मधुमेह, कर्करोग यांसारख्या गंभीर आजारांचा धोका भयंकर वाढला आहे. भारतातील ५७ टक्के आजारांचे कारण अयोग्य पद्धतीने खाणे, हेच आहे, असे मत आयसीएमआर आणि इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूट्रिशन (एनआयएन) संस्थेने व्यक्त केले आहे. त्यानंतर ICMR ने खाण्याच्या सवयींबाबत मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. खानपान मार्गदर्शक तत्त्वे ‘दिन की मेरी थाली’ या शीर्षकासह शेअर केली आहेत. कमीतकमी आठ खाद्यपदार्थांमधून मॅक्रोन्यूट्रिएंट्स आणि मायक्रोन्यूट्रिएंट्स सोर्स करण्याची शिफारस करते. ज्यामध्ये भाज्या, फळे, हिरव्या पालेभाज्या, मुळे आणि कंद अवश्य खावेत जेणेकरून शरीराला भरपूर प्रमाणात फायबर मिळेल, असे सुचवले आहे.
आहारातील धान्यांचे प्रमाण मर्यादित ठेवा
दुसरा मोठा भाग धान्य आणि बाजरी यांचा आहे. यानंतर डाळी, मांसाहार, अंडी, सुका मेवा, तेलबिया आणि दूध किंवा दही येतात. एका प्लेटमध्ये ४५ टक्के धान्य असावे. तर कडधान्ये, अंडी आणि मांसाहारासाठी एकूण ऊर्जा टक्केवारी १४ ते १५ % इतकी असावी.
चरबीयुक्त पदार्थ आहारात केवळ ३० टक्के ठेवा. यात शेंगदाणे, तेलबिया, दूध आणि दुग्धजन्य पदार्थांचा समावेश करा. दररोज एकूण ऊर्जेच्या ८-१० टक्के नवीन ऊर्जा बनली पाहिजे. आपल्या रोजच्या आहारातील साखर, मीठ आणि चरबी कमी करण्यासाठी आपण अधिकाधिक फळे आणि भाज्या खाव्यात. विशेषतः गरोदर स्त्रिया आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांना शक्य तितके दूध, अंडी आणि मांस खाण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
तथापि, आयसीएमआरने जारी केलेल्या पुस्तिकेत असे स्पष्टपणे नमूद केले आहे की दररोज एकूण ऊर्जेमध्ये धान्यांचा वाटा ५० ते ७०% असतो. कडधान्ये, मांस, कुक्कुटपालन आणि मासे मिळून एकूण दैनंदिन ऊर्जेमध्ये ६ ते ९ % योगदान देतात.
मुलांसाठी मार्गदर्शक तत्त्वे
मोठ्या प्रमाणात लहान मुले कुपोषणाचा बळी ठरत आहेत. अनेक राज्यांमध्ये, बहुतेक मुले जास्त वजन, लठ्ठपणा आणि मधुमेहाने ग्रस्त आहेत. अस्वास्थ्यकर अन्न, जास्त चरबी, साखर आणि मीठ खाल्ल्याने आरोग्यावर वाईट परिणाम होत असल्याचे संशोधनातून समोर आले आहे.
तुमची जेवणाची ताट कशी असावी?
संतुलित आहारामध्ये ४५ टक्क्यांपेक्षा जास्त कॅलरीज नसाव्यात. यामध्ये कडधान्य, बीन्स आणि मटणातून १५ टक्के कॅलरीज मिळाव्यात. जास्तीत जास्त भाज्या, फळे आणि हिरव्या पालेभाज्या खाण्याचा सल्ला दिला आहे. दुसरा मोठा भाग धान्य आणि बाजरी यांचा आहे. डाळी, मांसाहार, अंडी, सुका मेवा आणि तेलबिया आणि दूध खावे.
