नवी दिल्ली : करोना महामारीतून लोकांचे जीव वाचण्यासाठी ब्रिटनच्या ॲस्ट्राझेनेका कंपनीने बनवलेली ‘कोविशील्ड’ लसीचे दुष्परिणाम होत असल्याचे ब्रिटनच्या न्यायालयात उघडकीस आल्याने संपूर्ण जगभरात चिंतेचे वातावरण पसरले आहे. मात्र, यामुळे भारतातील लोकांनी विनाकारण घाबरून जाण्याची गरज नाही, असे भारतातील लसीवर लक्ष ठेवणाऱ्या शास्त्रज्ञांनी आज स्पष्ट केले आहे.
या लसीमुळे रक्ताच्या गुठळ्या होत असल्याचे दिसून आले आहे. पण, असे दुष्परिणाम इतर लसींमध्येही आढळतात, असे डॉ. समीरन पांडा यांनी स्पष्ट केले आहे. डॉ. पांडा यांनी कोविड महामारीच्या काळात देशाचे मुख्य साथीचे रोग विशेषज्ञ होते. ते भारतातील वरिष्ठ ICMR शास्त्रज्ञ आहेत. ब्रिटनमध्ये न्यायालयात कंपनीने कबुली दिली असली तरी भारतातील लोकांनी घाबरू नये, तसेच गुगलिंग करून काहीही समजून घेण्याची गरज नाही. शास्त्रज्ञ या दिशेने अधिक काम करत आहेत, असेही डॉ. पांडा यांनी म्हटले आहे.
ब्रिटनच्या ऑक्सफर्ड ॲस्ट्राझेनेका लसीचे धोकादायक दुष्परिणाम होत आहेत. त्याची सध्या जगभरात चर्चा होत आहे. त्यामुळे आपल्या देशातील लोकांमध्येही भीती निर्माण होत आहे. वास्तविक, करोनापासून बचाव करण्यासाठी देशात कोविशील्ड नावाने ॲस्ट्राझेनेका लस आणण्यात आली होती.
एक्स्ट्राझेनेकाने न्यायालयात कबूल केले की त्यांच्या लसीचे दुष्परिणाम आहेत. त्यामुळे रक्ताच्या गुठळ्या होत आहेत. ही लस घेणारे लोक घाबरले आहेत. पण, लस बनवणाऱ्या कंपनीने काय म्हटले आहे ते सर्वप्रथम नीट समजून समजून घेतले पाहिजे. लस घेत असलेल्या लोकांना रक्ताच्या गुठळ्या होत आहेत किंवा काही बाबतीत, असे अहवाल आले आहेत. इथे एक बाब लक्षात घेण्यासारखी आहे की कोणत्याही प्रकारच्या लसीचे स्वतःचे दुष्परिणाम आहेत. हे देखील त्यापैकीच एक आहे. त्यामुळे लोकांनी विनाकारण घाबरण्याची गरज नाही, असे डॉ. पांडा यांनी स्पष्ट केले आहे.
लस बनवणाऱ्या कंपनीने त्याच्या दुष्परिणामांबद्दल माहिती दिली आहे, हे खरे आहे. पण हा एक वैज्ञानिक पुरावा आहे. प्रत्येक व्यक्ती ‘वैज्ञानिक पुराव्या’शी संबंधित असू शकत नाही. कारण कोणत्याही प्रकारच्या औषधांच्या विकासामध्ये किंवा लसीच्या विकासामध्ये या प्रकारचे वैज्ञानिक पुरावे नेहमीच असतात. सर्वप्रथम, लोकांनी हे स्पष्टपणे समजून घेतले पाहिजे की अचानक हृदयविकाराच्या झटक्याशी लसीचा काहीही संबंध नाही, असेही डॉ. पांडा यांनी म्हटले आहे.
आपल्या देशातील शास्त्रज्ञांनी लसीवर सातत्याने संशोधन केले आणि त्यांचे अहवालही समोर आले आहेत. ज्यामध्ये हे स्पष्टपणे नमूद केले आहे की, या लसीचा अचानक हृदयविकाराशी काहीही संबंध नाही. आता रक्त गोठण्याचे प्रकरण समोर आले आहे. त्यामुळे यावर आणखी संशोधन सुरू राहणार आहे. देशातील आणि जगातील सर्व शास्त्रज्ञांना माहित आहे की कोणत्या ना कोणत्या औषधाचे किंवा लसीचे दुष्परिणाम होतात. जगभरात यावर संशोधन सुरू आहे. परंतु हे पूर्णपणे निश्चित आहे की क्लोटिंगची टक्केवारी जास्त नाही. तसेच जगभरातील विविध देशांमध्ये यामुळे मृत्यू झाला नाही, असेही त्यांनी स्पष्ट केले आहे.
महामारी एक, दोन किंवा चार-पाच वर्षांत येत नाही. संपूर्ण जगाला हा आजार रोखण्यासाठी आव्हाने होती. त्यामुळे त्या काळात लस विकसित करणे हा सर्वात यशस्वी आणि प्रभावी मार्ग होता. संपूर्ण जगाद्वारे प्रशासित केलेल्या लसीवर यशस्वी क्लिनिकल चाचण्या घेण्यात आल्या. त्यामुळे शंका किंवा शंका नव्हती. २०२० मध्ये करोना महामारी रोखण्यासाठी लस विकसित करण्यात आली होती. या लसीवर आधीही शंका नव्हती आणि आताही शंका नाही, असे डॉ. पांडा यांनी स्पष्ट केले आहे.
