झारखंड मुक्ती मोर्चाला ३४ जागा; ‘इंडी’ आघाडीला बहुमत
रांची : झारखंडमधील कथित भ्रष्टाचाराच्या आरोपाखाली तुरुंगात असलेले झारखंड मुक्ती मोर्चाचे (जेएमएम) नेते आणि राज्याचे मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन यांनी काँग्रेससह निवडणुकीत विजयाचा झेंडा फडकावला. ८१ जागांपैकी जेएमएमने ३४, भाजपने २१ तर काँग्रेसने १६ जागा जिंकल्या.
जेएमएम, काँग्रेस, आरजेडी आणि सीपीएमएल सारख्या पक्षांनी ‘इंडी आघाडी’च्या बॅनरखाली निवडणूक लढवली आणि मागील विधानसभा निवडणुकांच्या पलीकडे विजय मिळवला.
या निवडणुकांमध्ये एकीकडे हेमंत यांचा करिष्मा अबाधित राहिला आणि जमिनीवर आदिवासी अस्मिता, मैय्या सन्मान आणि हेमंत सोरेन यांच्या पत्नी कल्पना सोरेन फॅक्टर काम करत असताना दुसरीकडे भाजपची घुसखोरी, लोकसंख्येतील बदल आणि हिंदू-मुस्लीम समस्या दिसून आली नाही. झारखंडमध्ये पहिल्यांदाच सत्ताविरोधी वातावरण असतानाही सरकार प्रचंड बहुमताने सत्तेत परतत आहे.
हेमंत-कल्पना फॅक्टर
झारखंड निवडणुकीत मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन आणि त्यांची पत्नी कल्पना सोरेन हे एक मोठे घटक म्हणून उदयास आले. हेमंत सोरेन यांना तुरुंगवास हा आदिवासींमध्ये मोठा मुद्दा होता. हेमंत सरकारच्या भ्रष्टाचाराचा मुद्दा भाजपने जोरात मांडल्याने लोकांमध्ये हा मुद्दा चर्चेत होताच, पण जमिनीवर लोकांनी त्याला फारसे महत्त्व दिले नाही. याउलट झारखंडकडे दुर्लक्ष करण्याचा आणि त्यासाठीचे पैसे न देण्याचा मुद्दा जेएमएमने भाजपच्या नेतृत्वाखालील केंद्र सरकारच्या विरोधात उचलून धरला. कल्पना सोरेन या निवडणुकीत एक मोठा घटक म्हणून उदयास आल्या. त्यांनी संपूर्ण निवडणुकीत १५० हून अधिक रॅली, सभा आणि रोड शो केले.
भाजपने उचलला आदिवासी अस्मितेचा मुद्दा
भाजपने बांगलादेशी घुसखोरी आणि लोकसंख्येतील बदलाचा मुद्दा उपस्थित केला असला तरी त्याला आदिवासी अस्मितेशी जोडण्याचा प्रयत्न केला. आदिवासींची मते मिळवण्यासाठी भाजपने त्यांना ‘रोटी, बेटी आणि माटी’चा नारा दिला. भाजपने संथाल परगणा भागात म्हटले होते की, बांगलादेशी घुसखोरी करून त्यांची भाकरी म्हणजेच रोजगार पळवत आहेत, त्यांच्या मुलींचे लग्न लावून त्यांची जमीन हिसकावून घेत आहेत, परंतु आदिवासींनी त्यांचे म्हणणे नाकारले.
वायनाडमध्ये प्रियांकांचा विक्रमी विजय
प्रियंका वाड्रा यांनी वायनाड लोकसभा मतदारसंघात ४ लाख १० हजार मतांनी विजय मिळवला. त्यांना एकूण ६ लाख २२ हजार ३३८ मते मिळाली. येथे सीपीआयचे सत्यन मोकेरी (२ लाख ११ हजार मते) दुसऱ्या तर भाजपच्या नव्या हरिदास (१ लाख ९ हजार मते) तिसऱ्या स्थानावर रजिहल्या. काँग्रेसमधून भाजपमध्ये आलेले वनमंत्री रामनिवास रावत यांचा मध्य प्रदेशातील विजयपूर मतदारसंघातून पराभव झाला. त्याच वेळी, उत्तर प्रदेशातील विधानसभेच्या ९ जागांपैकी भाजप आघाडीने ७ तर सपाला २ जागा मिळाल्या आहेत.
